كم‌كم بهار نزدیك می‌شود و بوی نو شدن و تازگی در هر كوی و برزن به مشام می‌رسد. رسم خانه تکانی که مادرانمان از قدیم پیش از آمدن بهار انجام می دادند به نوعی ریشه در باورها و اعتقادات مذهبی ما دارد و نشان می دهد دین اسلام همواره بر نظافت و رعایت بهداشت که لازمه ارتقای سطح کارآمدی افراد یک جامعه است، تأکید داشته و به متحول شدن و رنگ تازه بخشیدن به زندگی اهمیت فراوان می دهد. نظافت و زیبایی در اسلام یک اصل است و از آن رو است که پیامبر مهر و دوستی می فرمایند: نظافت نشانگر ایمان فرد است، لذا هر سنتی که انسان ها را به نظافت دعوت کند مورد تأیید اسلام و در راستای دستورات دینی و انبیای الهی است و سنت خانه تکانی در این راستا قرار دارد.
خانه تکانی به مسائل اخلاقی و معنوی اشاره دارد و به طور غیرمستقیم به ما یادآور می شود که نسبت به زدودن آلودگی های روحی و اخلاقی خود، بی تفاوت نباشیم، یعنی همان طور که آلودگی ها و پلیدی های مادی را از خود دور می کنیم صفات بد اخلاقی را نیز از خود دور کرده و به نظافت روحی بپردازیم. از سوی دیگر،سنت خانه تکانی، همزمان با شروع فصل بهار و زنده شدن طبیعت است و بسان بهار، مظهر زایایی است و انسان را از حالت خمودگی رهایی داده و احساس نشاط و زندگی را برای فرد، به ارمغان می آورد. و برای این امر مهم باید تمام اعضای خانواده مشارکت داشته باشند .
بیایید برای یك بار هم كه شده، طور دیگری به خانه تكانی نگاه كنیم؛ در فرهنگ كهن ما این كار فقط تمیز كردن خانه نیست، آن هم فقط توسط یك نفر؛ خانه‌تكانی فرصتی برای همراهی و همفكری است. بویژه در این روزگار كه كار و مسوولیت‌های خارج از خانه فرصت‌های بودن كنار هم را به كمترین حد ممكن رسانده است، شاید خانه‌تكانی بهانه خوبی برای نزدیك‌تر شدن و پراكندن عطر مهربانی در خانه باشد؛ برای داشتن خانه‌ای تمیز و زیبا در شروع سال نو، تقسیم كارها، كمك كردن، نظر خواستن، مشورت كردن و تصمیم گرفتن همه كارهایی ساده، ولی مهم است كه باید با همراهی تك‌تك اعضای خانواده انجام شود.
در ضمن یادمان باشد، خانه‌تكانی همیشه فقط در تمیز كردن و رفت و روب خلاصه نمی‌شود و گاهی خرید وسایل كوچك، تغییر چیدمان خانه و ایجاد تنوع هم جزئی از مراحل استقبال از بهار است. البته به شرطی از تجمل گرایی و اسراف دوری کنیم. گاه استفاده از وسایلی که سال هاست در انباری خاک می خورد چیدمان منزلمان را دگرگون و زیبا می کند. از این نکته غافل نباشیم که همیشه زیبایی در داشتن وسایل و مبلمان آنچنانی نیست ... روح و روان آدمی با سادگی انیس است و در سادگی است که افراد احساس راحتی و صمیمیت می کنند.. به هر جهت برخی نکات ریزه خانه تکانی را تقدیم می کنیم و اگر شما بانوان گرامی در این زمینه تجاربی دارید، خرسند می شویم در بخش نظرات ، آن را با ما در میان بگذارید.
تنوع بیشتر با ایجاد تغییری در محیط خانه
خیلی از خانواده‌ها با نزدیك شدن بهار و فرارسیدن سال نو، تصمیم می‌گیرند تغییراتی در خانه ایجاد كنند؛ تغییراتی كه شكل و فضای خانه را تغییر می‌دهد و به كمك آن، سال نو در فضایی متفاوت آغاز می‌شود؛ این تغییرات می‌تواند اقداماتی اساسی باشد مانند رنگ‌كردن درها و دیوارها یا كارهایی كوچك مانند تغییر مكان اسباب و لوازم خانه. در هر صورت این تنوع در حال و روز خانه چه كوچك باشد و چه بزرگ، كمك زیادی به بهبود روحیه اعضای خانواده می‌كند و تنوعی بزرگ در زندگی ما محسوب می‌شود.
اما حواسمان باشد تغییر دكوراسیون فقط به معنای هزینه كردن نیست و می‌توان با اندكی سلیقه و درایت، فضایی متفاوت ولی دلنشین ایجاد كرد.
یكی از ساده‌ترین و در عین حال اساسی‌ترین تغییراتی كه می‌توانید در خانه ایجاد كنید، تغییر رنگ لوازم و اسباب خانه است؛ با اضافه كردن چند كوسن رنگی، رومیزی‌های رنگارنگ، تابلوهایی با رنگ مناسب و... می‌توانید فضای خانه را كاملا تغییر دهید.
پرده هم یكی از اجزای خانه است كه تغییر آن و انتخاب رنگ و طرحی مناسب، در تغییر فضا بسیار موثر است؛ البته لازم نیست حتماً برای خرید پرده‌ای جدید هزینه زیادی بپردازید، بلكه با اندكی صبر و جستجو می‌توانید پرده‌ای زیبا و ارزان قیمت انتخاب كنید؛ پرده‌ای كه با رنگ مبلمان و اتاق شما هماهنگ باشد. در ضمن، پرده‌هایی را كه عوض می‌كنید، دور نیندازید. می‌توانید آنها را شسته و كناری بگذارید و سال آینده دوباره از آنها استفاده كنید. یا اگر پرده مستعمل شده و دیگر قابل استفاده نیست، می‌توانید از آنها بنابر سلیقه خود استفاده‌های دیگری كنید.
انباری را دریابید
ایام خانه‌تكانی زمان خوبی است كه از دست وسایل اضافه كه به كارتان نمی‌آید، راحت شوید. خیلی از خانواده‌ها در طول سال وسایلی را جمع می‌كنند كه هیچ نیازی به آنها ندارند.
این وسیله‌ها به اضافه وسایل خراب و مستعمل كه در خانه جایی برای آنها نیست، معمولا به انباری خانه منتقل می‌شوند؛ بهتر است از فرصت خانه‌تكانی استفاده كنید و این‌گونه وسایل را دور بریزید و برای همیشه از دست آنها راحت شوید. پس از این موقعیت استفاده كنید، سری به انباری زده، آنجا را نیز مانند دیگر قسمت‌های خانه تمیز و مرتب كنید.
تغییر دكوراسیون سالن
اگر مبلمان شما سالم است، نیازی به تعویض آنها ندارید و ضرورت ندارد كه هزینه زیادی متقبل شوید و مبل‌ها را تعویض كنید.
با تغییر مكان مبل‌ها و میزهای عسلی می‌توانید تغییری در سالن خانه ایجاد كنید یا با تغییر و تعویض چند قاب عكس یا نصب یك آینه زیبا، نمایی نو به سالن پذیرایی بدهید. حتما لازم نیست برای سال نو میز غذاخوری خود را عوض كنید، با خرید یك رومیزی جدید و زیبا می‌توانید نمایی نو به خانه خود بدهید. همچنین اگر یك گلدان با رنگی شاد روی میزی بگذارید و با چند شاخه گل آن را تزئین كنید، طراوت و زیبایی را به خانه خود آورده‌اید.
قرار دادن چند گلدان گل طبیعی در زوایای مختلف خانه و جاهایی كه نور كافی وجود دارد، زیبایی بسیاری به خانه شما می‌دهد.
آشپزخانه هم مانند بقیه قسمت‌های خانه نباید از خانه‌تكانی و تغییر دور بماند. در آشپزخانه وسایلی مانند اجاق‌گاز، لباسشویی، یخچال و فریزر جایی مخصوص به خود دارند و نمی‌شود آنها را تغییر مكان داد، ولی اگر آشپزخانه شما پنجره دارد می‌توانید با نصب یك پرده جدید كه با رنگ آشپزخانه هماهنگ باشد، در آشپزخانه هم تغییری دلنشین ایجاد كنید یا با تعویض دستمال‌ها و حوله‌های آشپزخانه تنوعی در این بخش خانه به وجود آورید. اگر آشپزخانه شما نور طبیعی خوبی دارد، می‌توانید با استفاده از چند گلدان گل به پیشواز بهار بروید و نشاط و زیبایی را به اهالی خانه هدیه كنید. تعویض زیربشقابی‌ها و همچنین رومیزی آشپزخانه هم تغییری مناسبی است.
فقط یادمان باشد این كارها را با برنامه، به ترتیب و دور از خستگی و كسالت انجام دهیم. داشتن خلق خوش بهترین هدیه برای افراد خانواده است.
با این همه خاصیتی كه از سماق گفته شد، نكاتی را هم درباره مضرات آن بدانید؛ مصرف سماق تازه باعث مسمومیت می‌شود و به همین دلیل باید از كوبیده میوه خشك سماق استفاده كنید.
همچنین خوردن مقدار زیادی سماق هم دردسرساز است و فرد را مسموم می‌كند. همان‌طور كه گفته شد، سماق طبیعتی سرد دارد و به همین دلیل توصیه می‌شود افرادی كه با خوردن مواد غذایی سرد اذیت می‌شوند، بیشتر دقت كنند یا همراه آن از موادی كه طبیعت گرم دارند، استفاده كنند. برای نگهداری از سماق هم حواستان باشد آن را مقابل نور خورشید قرار ندهید. پیش از تمیز کردن فرش، حتماً خوب جارو بزنید تا گرد وغبار آن گرفته شود. با مقداری ماست لکه‌هایی را که تازه روی فرش به وجود آمده پاک کنید(.مخصوصا لکه چای و نسکافه ) برای این منظور ماست را روی سطح لکّه بریزید و با یک قاشق جمع کنید درز صورت لزوم چندین بار این کار را تکرار کنید سپس با دستمال تمیز خوب خشک کنید.
لبه قالی
گرد وخاک لبه‌های قالی را با یک برس دستی نظافت پاک کنید و سپس جاروبرقی بکشید برای تمیز کردن این قسمت می‌توانید از مخلوط آب و پودر لباس شویی و یک فرچه نرم کمک بگیرید؛ اما مواظب باشید این مخلوط به فرش آسیب نرساند. سپس این قسمت را با دستمال خشک کنید و هنگام پهن کردن، زیر آن را کاغذ یا دستمال سفید قرار دهید تا نم فرش گرفته شود.
مایع تمیز کننده ی فرش صابون لباسشویی و شامپوی فرش که قلیای کمی دارند شوینده‌های خوبی برای فرش هستند. اگر شامپو فرش در دسترس ندارید یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیتر آب حل کنید. آن را خوب بزنید تا کف کند. کف را با یک گلوله تور که زیاد آب جذب نمی‌کند روی سطح فرش بمالید و با دستمال حوله‌ای خشک کنید.
از بین بردن جای وسایل سنگین از روی قالی
وسایل سنگین مثل پایه مبل معمولاً بر روی فرش جا می‌گذارند. توصیه می‌شود یک تکه یخ روی محل مورد نظر بگذارید و سپس با دستمال خشک روی رطوبت آن را بگیرید و پرزهای قالی را به حالت اول برگردانید.
پاک کردن سریع لکّه فرش
فراموش نکنید که اگر لکّه بر روی فرش بیش از یکی دو روز بماند ثابت می‌شود، پس توصیه می‌شود لکّه را هر چه زودتر با مواد پیشنهاد شده پاک کنید.
پاک کردن لکّه ادویه کاری از فرش برای پاک کردن لکّه ادویه کاری، از کمی آبلیمو و آب استفاده کنید و سپس با دستمال خشک روی آن بکشید.
شفاف کردن رنگ قالی
ابتدا روی قالی مخلوط برگ‌های مرطوب (تفاله چای و نمک بپاشید، سپس با جاروبرقی، جارو کنید تا رنگ قالی شفاف شود.
جلوگیری از جمع شدن قالی فرش‌های ابریشم یا ماشینی خیس زود جمع می‌شود برای جلوگیری از جمع شدن قالی‌ها دور تا دور قالی را از زیر نوارهای چرمی بدوزید.
ضد عفونی و جلا دادن فرش بعضی از میهمانان عادت دارند با کفش روی فرش‌های تمیز منزل شما بیایند. وای به روزی که شما فردی وسواسی باشید. چه می‌کنید؟ فرش را با شیلنگ آب می‌شویید؟ بهتر است بعد از جارو زدن فرش، دستمال بزرگ حوله‌ای را آغشته به آب و سرکه سفید کنید و آرام روی پرزهای قالی بکشید مقدار سرکه نباید زیاد باشد و گرنه به فرش آسیب می‌رساند.
شامپو فرش
اگر شامپو فرش در دسترس ندارید، وقت را تلف نکنید دو قاشق چایخوری نمک، یک قاشق چایخوری مایع ظرفشویی را در یک لیتر آب حل کنید. آن را خوب هم بزنید تا کف آن را برای تمیز کردن فرش استفاده کنید. این شامپو برای خشکشویی کردن پالتو نیز مناسب است.
لکه شمع بر روی فرش، موکت و سطوح بافت دار ابتدا با جسمی نوک تیز مانند چاقو و یا حتی ناخن، پارافین سخت شده را بردارید، سپس کاغذ مومی (روغنی) و یا دستمال حوله‌ای بزرگی را تا کرده و بر روی لکّه حاصل از پارافین قرار دهید. حال اتو را در درجه گرم تنظیم کرده و بر روی سطح کاغذ چندین بار حرکت دهید. حرارت ناشی از اتو، پارافین‌های باقی مانده در میان بافت‌ها را آب کرده و جذب کاغذ می‌کند.
پاک کردن لکّه‌های قدیمی از فرش
برای رفع لکّه‌های قدیمی بر جای مانده روی فرش که احتمالاً هنگام لک شدن متوجه آن نشده‌اید، مقداری کف خمیرریش روی محل لک بریزید. سپس محل را با پارچه‌‌ای مرطوب بمالید و بعد آن را با دستمال خشک تمیز کنید. محل لک را با پارچه ی تمیزی بپوشانید و جسم سنگینی مثل کتاب روی آن قرار دهید. هر گاه پارچه مرطوب شد، آن را عوض کنید تا پس از گذشت مدتی، رطوبت فرش از بین برود.
پاک کردن لکّه ی کاکائو، چسب و بستنی از فرش برای رفع لکّه کاکائو، چسب و بستنی، ابتدا به آرامی اطراف محل مورد نظر را جمع کنید تا لکّه بیشتر پخش نشود. سپس یک قاشق چایخوری مایع ظرفشویی را در یک فنجان آب حل کنید و این محلول را با پنبه یا دستمالی نرم و تمیز روی محل قرار دهید و بدون اینکه محل لکه را بمالید، به آرامی آن را تمیز کنید. چنانچه چند بار این عمل را تکرار کنید، اثر ماده ی ریخته شده به طور کامل از بین می‌رود. سپس محل مورد نظر را با دستمال مرطوب تمیز کنید.
پاک کردن لکّه‌های رنگی از فرش
برای پاک کردن لکّه‌های قهوه، چای و مواد رنگی نظیر آب انگور، ابتدا برای جلوگیری از نفوذ بیشتر ماده ریخته شده، با حوله کاغذی یا دستمال کاغذی به آرامی رطوبت محل مورد نظر را بگیرید. سپس مقداری آب معدنی یا سودا روی آن بریزید و پس از چند دقیقه، محل را با دستمال پاک کنید. آن قدر این کار را تکرار کنید تا هیچ اثری از لکّه بر فرش بر جای نماند.
پاک کردن لکّه مواد چرب از فرش
برای رفع لکّه مواد چرب از جمله مداد شمعی و موادی همچون قیر ابتدا مقداری حلال غیر چرب که زود خشک نمی‌شود بر مقداری پنبه مرطوب بریزید و آن را آرام روی لکّه قرار دهید. به این ترتیب، مقداری از ذرات جذب پنبه وحلّال روی آن می‌شود. این کار را آن‌قدر تکرار کنید تا تمام لکّه از بین برود. سپس محل را با پارچه مرطوب و تمیز پاک کنید.
چطور مواد شوینده درست كنیم؟
مواد پاك‌كننده را می‌توانید با تركیب مواد موجود در خانه، درست كنید و به استقبال سال جدید بروید به جای استفاده از شوینده‌های آماده، با دستور‌العمل‌های زیر و با استفاده از مواد معمولی، خانه‌ای تمیز و مرتب داشته باشید.
•محصولاتی مانند سركه و جوش‌شیرین را كه اغلب مورد استفاده هستند، تهیه كرده و دقت كنید كیفیت بالایی داشته باشند.
•تركیب خودسرانه مواد ناشناخته ممكن است اثرات خطرناكی داشته باشد.
•برای اطمینان، مواد را ابتدا روی یك سطح كوچك كه در معرض دید نیست، امتحان كنید.
تمیز كردن آشپزخانه و وسایل آن : برای داشتن آشپزخانه‌ای براق ، یك قاشق چایخوری بوراكس (بوره) ، نصف قاشق چایخوری سود رختشویی (قلیاب) ، دو قاشق غذاخوری سركه یا آبلیمو ، نصف قاشق‌چای‌خوری روغن مایع گیاهی مورد استفاده در صابون و دو پیمانه آب داغ را داخل قوطی اسپری ریخته، قبل از استفاده خوب هم بزنید. بدون استفاده از پودرهای ساینده شیمیایی با استفاده از یك قاشق چایخوری بوراكس و چهار قاشق چایخوری جوش‌شیرین ، آلودگی‌ها و دوده را برطرف كنید. راه‌های آب را بدون ریختن مواد خطرناك، با تركیب 225 گرم نمك و 115 گرم جوش‌شیرین و به دنبال آن با یك كتری آب‌جوش باز كنید. اگر راه‌آب خیلی گرفته باشد، بهتر است از دو قاشق غذاخوری نمك سود سوز‌آور استفاده كنید، آن را در یك لیتر آب داغ حل نمایید و در جای مورد نظر بریزید، بعد از 10 دقیقه با آب داغ بشویید.
تمیز كردن گاز همیشه جزو سخت‌ترین كارهاست. كافیست یك ظرف كوچك از جوش شیرین را با 4/1 پیمانه سود رختشویی (قلیاب) تركیب و سپس خوب آبكشی نمایید. [
خانه‌تكانی را از آشپزخانه شروع كنید.
تمیز كردن حمام : برای این منظور، از همان دستور آشپزخانه استفاده کنید.
در مورد سطوح پلاستیكی یا فایبرگلاس، سركه سفید را داخل یك تابه حرارت دهید نه در حدی كه بجوشد بعد به دقت داخل اسپری بریزید و آرام روی سطح مورد نظر بپاشید. یك‌ربع صبر كنید سپس مجددا با سركه تمیز و آبكشی كنید.
در مورد سطوح چینی، زاج سفید را با آب مخلوط كنید. در مورد سطوح لكه‌دار، زاج سفید را با به جای آب با آبلیمو مخلوط و استفاده نمایید. كاشی‌ها و دوغاب‌ها با دو پیمانه جوش شیرین، یك پیمانه بوراكس ، یك پیمانه آب و یك فرچه یا مسواك كهنه براق می‌شوند. برای خلاص شدن از آهك بسته شده روی شیرآلات، یك نایلون را از سركه تمیز پر كنید و یك شب بالای دوش یا شیر آب آویزان كنید، صبح روز بعد با استفاده از یك برس آن را تمیز كنید. كپك‌ها را با استفاده از اسپری حاوی یك قاشق چایخوری بوراكس، سه قاشق چایخوری سركه و دو فنجان آب‌داغ پاك كنید. برای داخل توالت كافیست یك پیمانه بوراكس ریخته، روز بعد سیفون را بكشید.
تمیز كردن اتاق نشیمن :
با استفاده از خوشبو كننده‌های دست‌ساز یعنی یك قاشق چایخوری آبلیمو، یك قاشق چایخوری جوش‌شیرین و دو پیمانه آب‌داغ كه داخل اسپری می‌ریزید، از بوهای بد مثل بوی پا خلاص شوید.
برای تمیز كردن فرش، 4/1 پیمانه روغن گیاهی مورد استفاده در صابون را با سه قاشق غذاخوری آب تركیب كنید، تا زمان كف كردن بزنید و به عنوان تمیزكننده فرش از آن استفاده كنید.
برای تمیز كردن سطوح چوبی، با 4/1 پیمانه روغن زیتون و 4/1 پیمانه سركه، یك پلیش ضدغبار بسازید.
در مورد شیشه‌ها و آینه‌ها می‌توانید از یك پیمانه سركه و 7 پیمانه آب استفاده كنید. از یك روزنامه برای برطرف كردن لكه‌ها استفاده نمایید.باز هم تاکید می‌کنیم که تركیب خودسرانه مواد ناشناخته ممكن است اثرات خطرناكی داشته باشد.
نظرات